De uitvoerende macht op provinciaal niveau is de deputatie. Zij neemt het dagelijks bestuur van de provincie op zich. Aan het hoofd ervan vinden we de gouverneur. Brussel heeft geen provincieraad en geen deputatie, maar wel een gouverneur (zie hieronder).
Afhankelijk van de verkiezingsuitslag worden bepaalde personen van bepaalde partijen naar voor geschoven om gedeputeerde te worden. De deputatie wordt uit de provincieraad gekozen en ook daar houden ze hun zitje. Je kan dus niet spreken van een strikte scheiding van de machten op dit niveau.
De deputatie beslist over alles wat tot het dagelijks bestuur van de provincie behoort. Hiernaast vervult ze taken die het algemeen belang, zoals het beslissen inzake bouw- en verkavelingsberoepen, dienen. De deputatie is in Vlaanderen steeds samengesteld uit 6 leden. In Wallonië bestaat de deputatie uit 4 leden als de bevolking onder de grens van 750.000 inwonders valt, anders zijn er 5 leden.
De belangrijkste taken van de deputatie op een rij:
De gouverneur wordt NIET door het volk gekozen, maar wordt aangesteld door de gewestregering. De gewestregering doet dit op eensluidend advies van de federale regering. Hij/zij is geen politicus, maar een ambtenaar. Aangezien hij door de politiek wordt aangesteld, heeft deze persoon wel vaak een verleden in de politiek. Na zijn aanstelling wordt hij 'politiek neutraal'. In de provincie is hij de vertegenwoordiger (commissaris) van zowel de gewestregering als federale regering. Zo houdt de gouverneur toezicht op de lokale besturen.
De gouverneur onderzoekt voorafgaand de zaken die aan de raad en aan de bestendige deputatie worden onderworpen en die niet van provinciaal belang zijn (beroepen voor stedenbouwkundige en verkavelingsvergunningen). Hij is niet alleen een provinciaal orgaan, maar beschikt ook over belangrijke bevoegdheden als commissaris van de federale regering enerzijds en van de Vlaamse regering anderzijds. Zo heeft hij een belangrijke bevoegdheid inzake de uitoefening van het administratief toezicht op de gemeenten.
In Vlaanderen is de gouverneur ook de voorzitter van de deputatie, in Wallonië niet. Dit verschil ontstond doordat de gewesten bevoegd werden voor de provincies.
Aangezien de gouverneur niet afhankelijk is van verkiezingen - hij wordt namelijk benoemd - blijft de gouverneur vaak lange tijd aan. Binnen de deputatie heeft de gouverneur meestal geen stemrecht (enkel in bepaalde gevallen).
De (waarnemende) Brusselse gouverneur is Jean Clément. Aangezien Brussel geen provincie heeft, zou het geen gouverneur mogen hebben. Toch bestaat deze functie omdat iemand de taken (vooral op het gebied van veiligheid, publieke orde, rampen...) moet uitoefenen. Daarom is deze functie in het leven geroepen.
Door de zesde staatshervorming zal dit ambt afgeschaft worden. De taken zullen door de Brusselse minister-president overgenomen worden.
Het gebied waar hij gouverneur van is, heet officieel 'Administratief Arrondissement Brussel-Hoofdstad' of 'Arrondissement Administratif de Bruxelles-Capitale'.
Update pagina: 2 februari 2016
Log in | Belgische politiek - Belgische staatsstructuur | info@bpol.be